Lees verder
In mijn vorige artikel introduceerde ik de reeks over de coöperatie al met het feit dat ik stage heb gelopen bij de Nationale Coöperatieve Raad (hierna: NCR). In de onderstaande tekst wil ik jullie kennis laten maken met NCR door toe te lichten hoe deze vereniging is ontstaan en welke bijdrage zij leveren aan de ontwikkeling en verdere professionalisering van de coöperatieve rechtsvorm.
Lisanne Wigboldus

Hoe is NCR ontstaan?

Op 28 februari 1934 werd de “Nationale Coöperatieve Raad” opgericht door zeven coöperatieve organisaties, zowel agrarisch georiënteerd als verbruikscoöperaties. Tussen 1970 en 2014 was NCR vooral een vereniging van coöperaties in de land- en tuinbouw en de financiële en verzekeringssector. Inmiddels zijn ook coöperaties uit de logistieke sector, energie en onderwijs aangesloten bij NCR.

Wat doet NCR?

NCR is een vereniging waar coöperatieve ondernemingen elkaar kunnen ontmoeten en kennis kunnen uitwisselen. Kenniscentrum NCR fungeert als een platform en een netwerk van en voor de leden. Ook zet NCR zich in voor de lobby en behartiging van coöperaties. Daarnaast biedt NCR in de NCR Academie opleidingen aan voor bestuurders, toezichthouders of ledenraadsleden van coöperaties die ervoor zorgen dat zij in hun functie beschikken over de juiste kennis en vaardigheden. Tevens doet NCR onderzoek naar de nieuwste inzichten op het gebied van coöperatief ondernemen, en deelt deze uitkomsten met haar leden. Tot slot organiseert NCR verschillende bijeenkomsten zodat leden ook daadwerkelijk elkaar kunnen ontmoeten en ervaringen kunnen uitwisselen. Je kunt hierbij denken aan bijeenkomsten rondom diversiteit binnen het bestuur en de RvC of de jaarlijkse Nationale Coöperatiedag.

De coöperatie in Europees verband

NCR probeert niet alleen in Nederland de coöperatie beter op de kaart te zetten, maar ook in Europa en daarbuiten. Daarom werkt NCR samen met koepelorganisaties uit andere landen om kennis uit te wisselen. Een voorbeeld is Co-operatives UK. Ook is NCR verbonden aan Cooperatives Europe en ICA (International Co-operative Alliance). Tijdens een congres in Zaandam, in december vorig jaar, kwamen enkele landen bijeen om diverse onderwerpen op coöperatief vlak te bespreken en ervaringen uit te wisselen. Onderwerpen zoals governance, ledenbetrokkenheid maar ook de financiering van de coöperatie kwamen tijdens dit congres aan bod. Door elk land werd er over een thema een sessie gehouden en er werden enkele plenaire sessies gehouden. Tijdens dit congres merkte je dat Nederland op bepaalde vlakken erg ver is met de verdere ontwikkeling en invulling van coöperatief ondernemerschap, maar van landen zoals de UK ook nog veel kan leren.

NCR Code

De afgelopen jaren is NCR erg druk geweest met het ontwikkelen van een NCR Code. Na de totstandkoming van de Corporate Governance Code (hierna: CGC) voor kapitaalvennootschappen, was NCR van mening dat de coöperatie een eigen code nodig had. Vanwege het eigen karakter van de coöperatie zouden enkele uitgangspunten uit de CGC niet goed toepasbaar zijn op de coöperatie. Daarom ontwikkelde men bij NCR in 2005 een eigen NCR Code, die in 2011 en 2015 is herzien. In september 2018 begon ik een stage-onderzoek bij NCR waarin ik uitzocht in hoeverre de aangesloten leden de NCR Code naleven en welke conclusies we daaraan kunnen verbinden.

In het derde artikel van de reeks over de coöperatie ga ik nader in op de uitkomsten van dit onderzoek en de gevolgen hiervan voor de herziening van de NCR Code.