Informatie

Hoe werkt een coöperatie?

Bestuursmodellen in een notendop

NCR geeft een korte vereenvoudigde beschrijving van de huidige 4 bestuursmodellen. Het accent ligt hier op de verhoudingen tussen bestuur en toezicht. In alle gevallen geldt dat de coöperatie zich kenmerkt door vier relaties met leden: zeggenschaps-, financierings-, transactie- en doelrelatie. Die dienen het uitgangspunt en het doel van de coöperatie te zijn en daarom goed verankerd te worden in de bevoegdheden van de AV of de Ledenraad.  Een coöperatie is een vereniging met een bedrijf. In de praktijk worden voor het besturen van de coöperatie verschillende bestuursmodellen gehanteerd. In hoofdlijnen zijn er vier modellen…


Wat is een coöperatie?

Typen coöperaties

Coöperaties zijn er in allerlei soorten en maten. Groot of klein, internationaal of lokaal actief. Ze hebben allemaal gemeen dat de leden centraal staan. Welke groepen leden onderscheiden we? Een indeling in vier hoofdtypen coöperaties is internationaal gebruikelijk: coöperaties van ondernemers/producenten, consumenten/gebruikers, werknemers en ten slotte een combinatie van deze ledengroepen in de vorm van een multistakeholdercoöperatie. Deze vier groepen beschrijven we hier kort.  Ondernemerscoöperaties Ondernemers kunnen samen een coöperatie oprichten om bijvoorbeeld fruit te vermarkten, om bedrijfsbenodigdheden in te kopen of om het bedrijventerrein waarop zij gevestigd zijn te beheren. De activiteit van de…


Wat is een coöperatie?

De coöperatieve rechtsvorm

De coöperatie als ondernemingsvorm staat al een tijdje flink in de belangstelling. Er zijn in Nederland ongeveer 9.000 coöperaties ingeschreven bij de Kamer van Koophandel en dat aantal is groeiende. De Nederlandse coöperaties en onderlinge waarborgmaatschappijen hebben samen meer dan 30 miljoen lidmaatschappen. De gemiddelde inwoner van Nederland is dus bij minstens één coöperatie lid. Vaak is dat een coöperatieve zorgverzekeraar, in toenemende mate ook een ander coöperatief verband zoals een energiecoöperatie. Verder zijn in steeds meer economische sectoren coöperaties van ondernemers actief, en ook in het publieke domein wordt coöperatief samengewerkt. Coöperaties zijn overal, en zijn…



Publicaties


Artikelen

Bekijk alles
The,Judge,Is,Resolving,The,Conflict.,Determination,Of,The,Correctness
06:26

De Commissie van Beroep


Geregeld zien we dat coöperaties kiezen voor het instellen van een Commissie van Beroep. De beweegredenen om te komen tot…

Lees meer
High,Jump
05:24

De gelukzaligheid van de coöperatiebestuurder


Vanuit het NCR-jaarthema ‘terug naar de toekomst’ belichten we de visie van Amerikaans coöperatief econoom James Baarda op het besturen…

Lees meer
Adult,King,Penguin,(aptenodytes,Patagonicus),Standing,Amongst,A,Large,Group
07:12

Externe commissarissen, aparte afspraken?


Veel NCR-leden, en daarmee veel coöperaties, kennen externe leden in hun toezichthoudend orgaan. Onder een externe commissaris wordt een lid…

Lees meer
Selective,Focus,Of,A,Glasses,,Coffee,mobile,Phone,pen,And,Notebook,Written
08:01

Waar let ik op als coöperatiebestuurder?


Vanuit het NCR-jaarthema ‘terug naar de toekomst’ belichten we de visie van Amerikaans coöperatief econoom James Baarda op het besturen…

Lees meer
public_9699_Collectie KMSKA - Vlaamse Gemeenschap
07:36

De coöperatie: over historisch perspectief, wettelijke speelruimte en keuzevrijheid


Het begrip ‘coöperatie’ verwijst niet alleen naar een wettelijke rechtsvorm maar ook naar een waardensysteem dat zich al meer dan…

Lees meer
Beautiful,Patagonia,Landscape,Of,Andes,Mountain,Range,,Winding,Road,And
04:53

Steward-ownership als reactie op het neoliberalisme


In de huidige economie zien we dat er steeds meer aandacht komt voor andere waarden dan het streven naar kapitaal.…

Lees meer
Steering,Hand,Wheel,Ship,On,Sky,Background,,Hand,Hold,Hand
05:08

7 verantwoordelijk- heden van de coöperatiebestuurder


Binnen het NCR-jaarthema: ‘Terug naar de Toekomst’ belichten we de visie van James Baarda die twintig jaar geleden de Cirkel…

Lees meer
Afbeelding Ankie en Dirk
04:57

Laten zien wat de kracht van de coöperatie is


Het bestuur van NCR heeft op 24 november Ankie Wijnen benoemd tot nieuwe en eerste vrouwelijke bestuursvoorzitter. Ankie neemt daarmee…

Lees meer

Boeken

Bekijk alles
632 - Boek & zo - Verplichte literatuur voor bestuurders en commissarissen
00:58

Professionaliteit in governance


Toezicht en integriteit staan centraal in “Verplichte literatuur voor commissarissen en bestuurders – Professionaliteit in governance”. Dit boek van praktijkman…

Lees meer
632 - Boek & zo - Aansprakelijkheid van bestuurders
00:58

Aansprakelijkheid van bestuurders en commissarissen


Onlangs verscheen deel 140 in de Serie vanwege het Van der Heijden Instituut; het onderzoeksinstituut dat verbonden is aan de…

Lees meer
634 - Boek & zo - Deep democracy
00:31

Deep Democracy: De wijsheid van de minderheid


Representatieve democratische besluitvorming is een essentieel onderdeel van een gezonde coöperatie. De hieraan verbonden hiërarchische structuur van vertegenwoordigers kan echter…

Lees meer
635 - Boek & zo - The Governance of Large Co-operative Businesses
01:08

The Governance of Large Co-operative Businesses


De Britse coöperatiekoepel Co-operatives UK heeft de tweede editie uitgebracht van ‘The Governance of Large Co-operative Businesses’. Dit rapport van…

Lees meer
638 - Boek & zo - Goede Raad voor Commisarissen
00:49

Goede raad voor commissarissen


Het boek “Goede raad voor commissarissen” is een bundeling van perspectieven op het werk van commissarissen, toezichthouders en bestuurders. In…

Lees meer
640 - Boek & zo - Foute besluiten omslag
00:54

Foute besluiten – patronen en oorzaken


In het dagelijkse leven nemen we veel besluiten. Bewust of onbewust. Voor bijvoorbeeld bestuurders en toezichthouders is het dagelijkse kost.…

Lees meer
645 - Boek & zo - Maatschappelijk verantwoord besturen
01:01

Maatschappelijk verantwoord besturen


Dit boek gaat in op de vraag wat bestuurders en toezichthouders in hun werk kunnen doen om de organisatie te…

Lees meer
645 - Boek & zo - Onvrijwillig
01:07

Onvrijwillig


Toezichthouders worstelen nogal eens met de vraag of de zittende bestuurder nog past bij de opdracht van de organisatie. ‘Vinden…

Lees meer

Blogs

  • 02:39
  • 0
  • 0

Wilbert van den Bosch

De vitaliteitstoestand uitroepen

31 / 03 / 2021

‘Hoe dan?’ vroeg een lezer van mijn column over bestuurlijk crisismanagement: Governance 3.0: coöperatie in crisis.…

  • 02:29
  • 0
  • 0

Wilbert van den Bosch

Governance 3.0: coöperatie in crisis

10 / 02 / 2021

‘Voorzitter, wat is er in vredesnaam aan de hand in onze coöperatie?’ Het ledenraadslid dat direct…

  • 02:26
  • 0
  • 0

Wilbert van den Bosch

Commissarissen van 41 miljoen

03 / 12 / 2019

Woningcorporatie Laurentius in Breda wil 41 miljoen euro schade verhalen op acht voormalige leden van de…

  • 01:29
  • 0
  • 0

Christien Oudshoorn

Deep Democracy: Het grote in het kleine zien

14 / 09 / 2018

De dirigent van het beroemde jeugdorkest zit met de handen in het haar. Carlos (15) heeft…