Tegelijkertijd stonden de kindervoedingsactiviteiten sterk onder druk en daarmee de resultaten van onze Ingredients en Specialised Nutrition business. Een dalende markt door sterke afname van het aantal geboorten en sterke lokale concurrentie waren de voornaamste redenen voor een zwakke start van het jaar. Daar stond in met name de tweede helft van 2021 een sterke omzetgroei en verbetering van het resultaat van FrieslandCampina Professional tegenover.
Voor 2022 zijn inflatie en kostenstijgingen de belangrijkste uitdaging om het resultaat op peil te houden. We zijn voorzichtig optimistisch over het herstel van de professionele markt alsmede aanhoudend hoge basiszuivelprijzen. In combinatie met een licht verbeterde markt voor kindervoeding verwachten we een omzetstijging van twee tot vier procent met constante marges ten opzichte van 2021 voor het hele jaar.”
Netto-omzet
Ondanks de impact van de coronapandemie steeg de netto-omzet met 4,3 procent voor valuta-effecten, met name gedreven door hogere basiszuivelprijzen, prijsverhogingen en voorzichtig herstel van out-of-home-activiteiten in Europa. Wisselkoersen hadden een negatief effect van -1,1 procent op de omzet, als gevolg van de devaluatie van de Nigeriaanse naira en dollar-gerelateerde valuta in Azië. De gerapporteerde netto-omzet steeg in 2021 met 3,2 procent naar 11,5 miljard euro (2020: 11,1 miljard euro).
Over het hele jaar genomen heeft de business group Food & Beverage het goed gedaan. De Professional-business heeft zich in 2021 tot een wereldwijde business ontwikkeld. Van april tot oktober waren de volumes en de netto-omzet van Professional, mede dankzij hogere basiszuivelprijzen, terug op het niveau van 2019 van vóór de pandemie. De omzet van de business group Food & Beverage steeg met 4,3 procent naar 7.891 miljoen euro (2020: 7.565 miljoen euro), gedreven door prijsverhogingen en groei van out-of-home-activiteiten, met name in Europa. Voor valuta-effecten was de omzetgroei 5,8 procent.
De trend van dalende geboortecijfers in Azië versnelde als gevolg van de voortdurende coronapandemie, waardoor de omzet van de business group Specialised Nutrition 3,5 procent lager uitkwam op 1.086 miljoen euro (2020: 1.125 miljoen euro). Ondanks de significante afname van de business in Hongkong, een belangrijke toegangspoort voor de Chinese markt voor de business group Specialised Nutrition, en de dalende geboortecijfers in vrijwel alle Aziatische landen, wist FrieslandCampina de Chinese kindervoedingsconsument voor zich te behouden met gerichte investeringen in marketing en e-commerce en het opbouwen van een nieuw distributienetwerk in regio’s en kleinere steden. In China liet Friso Prestige een sterke groei zien, ondanks de toenemende (lokale) concurrentie. Voor valuta-effecten daalde de omzet met 3,8 procent. Het marktaandeel van Friso in China bleef stabiel ten opzichte van 2020.
De omzet van de business group Ingredients bleef met 1.279 miljoen euro relatief stabiel (+1,5 procent). Het kindervoedingssegment stond sterk onder druk door een dalend aantal geboorten en de lastige marktomstandigheden in Azië. Dit werd evenwel gecompenseerd door groei in hoogwaardige ingrediënten en goede prestaties van medische-, ouderen- en sportvoeding. Voor valuta-effecten steeg de omzet met 1,8 procent.
De continue stijging van de prijzen in de basiszuivelmarkt van maart tot eind 2021 leidde tot historisch hoge prijsniveaus en een omzetstijging van 4,8 procent naar 1.244 miljoen euro (2020: 1.187 miljoen euro) voor de business group Trading.
Bedrijfsresultaat en nettowinst
De coronapandemie had in 2021 nog een significante impact op het bedrijfsresultaat en de nettowinst. Lagere herstructureringslasten, het eerste herstel van out-of-home-markten in Europa en verbeterde resultaten van de business group Trading resulteerden niettemin in een verbetering van het bedrijfsresultaat met 32,5 procent naar 355 miljoen euro (2020: 268 miljoen euro). Er is een voorziening van 58 miljoen euro opgenomen voor een vonnis in Thailand. Daarnaast heeft een vrijval van een pensioenverplichting (51 miljoen euro) plaatsgevonden. Het bedrijfsresultaat zonder valuta-effecten, gecorrigeerd voor overige lasten en bedrijfsopbrengsten, daalde met 1,6 procent naar 380 miljoen euro.
Door het hogere bedrijfsresultaat gecombineerd met een lagere effectieve belastingdruk steeg de nettowinst van FrieslandCampina in 2021 met 117,7 procent naar 172 miljoen euro (2020: 79 miljoen euro).
Operationele kasstroom
De kasstroom uit operationele activiteiten daalde met 143 miljoen euro tot 594 miljoen euro (2020: 737 miljoen euro). De afname werd voornamelijk veroorzaakt door een in 2005 toegezegde eenmalige bijdrage van 88 miljoen euro aan een pensioenregeling en verbruik van de in 2020 gevormde herstructureringsvoorzieningen.
Innovaties
In 2021 zijn verschillende nieuwe productinnovaties op de markt gebracht. De business group Food & Beverage verhoogde het marktaandeel van Lattiz in zijn belangrijkste markten (Nederland, België, Frankrijk en Denemarken) en betrad nieuwe markten met de slimme melkoplossing voor koffieprofessionals (Cyprus, Polen en Tsjechië). Lattiz bereidt zich voor op het betreden van nieuwe Europese markten in 2022. Debic Cream Plus Mascarpone werd in september 2021 met succes gelanceerd in de horeca- en bakkerijsector in vijf landen (Nederland, België, Frankrijk, Italië en Polen). 2021 was een succesvol jaar voor Valess: ruim 30 procent omzetgroei, terwijl de winstmarge aanzienlijk is verbeterd. Dit is het gevolg van succesvolle innovaties, zoals Valess Nuggets, Beef Style Burger en Family Packs, en een aanzienlijke groei van de distributie in Nederland en Duitsland. Met het innovatieve ‘route-to-market’-model, FrisoGo, boekte de business group Specialised Nutrition vooruitgang in het bereiken van kleinere Chinese steden. FrisoGo is een zelf ontwikkelde app die Mum & Baby-winkels, lokale dienstverleners en Friso met elkaar verbindt. In China en Hongkong heeft Friso Prestige Bio in het biologische segment het marktaandeel bijna weten te vervijfvoudigen ten opzichte van 2020. FrieslandCampina Ingredients introduceerde nieuwe producten met focus op vitaliteit en mobiliteit. Voorbeelden hiervan zijn de lancering van plantaardige, eiwitrijke sportproducten onder het merk Plantaris™ en een klimaatneutraal basispoeder voor kindervoeding. De e-commerce omzet in de consumenten-activiteiten groeide wereldwijd met 56 procent. Voor heel FrieslandCampina steeg de e-commerce omzet met 18 procent.
Waardecreatie voor leden
De ledenmelkaanvoer daalde in 2021 met 3,2 procent naar 9.745 miljoen kilo met name door relatief koud weer in de eerste maanden van 2021 en de impact van hoge voerkosten.
Door het toegenomen bedrijfsresultaat kan er over 2021 aan de leden-melkveehouders een contante nabetaling worden uitgekeerd van 0,14 euro per 100 kilo melk. Over het jaar 2021 wordt bovenop de FrieslandCampina-garantieprijs in totaal 14 miljoen euro in 2022 aan leden-melkveehouders uitgekeerd (2020: 0 euro).
De FrieslandCampina-melkprijs voor de leden-melkveehouders steeg in 2021 met 9,8 procent naar 39,23 euro exclusief btw per 100 kilo melk (2020: 35,72 euro). De FrieslandCampina-garantieprijs over 2021 bedroeg 37,84 euro per 100 kilo melk, een stijging van 9,8 procent ten opzichte van 2020 (34,46 euro). De stijging was het gevolg van hogere basiszuivelprijzen door een toegenomen marktvraag.
De totale vergoeding aan de leden-melkveehouders voor de geleverde melk is in 2021 met 6,2 procent gestegen naar 3.835 miljoen euro (2020: 3.610 miljoen euro). De stijging is het gevolg van de hogere melkprijs.
Transformatie op schema
De op 10 november 2020 aangekondigde versnelling van de transformatie van FrieslandCampina ligt op schema. De focus ligt hierbij op groei, structureel lagere kosten en optimalisatie van de organisatiestructuur. Het aantal fte’s per jaareinde daalde jaareinde 2021 met 1.745 naar 22.038 (jaareinde 2020: 23.783 fte’s). De reductiedoelstelling van 1.000 fte’s werd daarmee ruimschoots gerealiseerd. Vanaf 2022 worden er, voor inflatie, structureel lagere kosten van tenminste 100 miljoen euro per jaar verwacht. De totale herstructureringslasten van de transformatie bedroegen 115 miljoen euro, waarvan 9 miljoen ten laste kwamen van het resultaat in 2021.
In 2021 is het driejarige optimalisatieprogramma ‘Supply Chain Unlock’ succesvol afgerond. Met dit programma richt FrieslandCampina zich op verbeteringen in de supply chain, resulterend in kostenbesparingen, kasstroomverbeteringen (o.a. door verbeterd werkkapitaal) en optimalisatie van het productienetwerk. In totaal leverde Supply Chain Unlock ruim 400 miljoen euro aan kostenbesparingen op over een periode van drie jaar. Om goed te kunnen blijven inspelen op ontwikkelingen in de markt, zullen er in 2022 ook stappen worden gezet om de organisatie verder te optimaliseren.
