De Britse coöperatiekoepel Co-operatives UK heeft de tweede editie uitgebracht van ‘The Governance of Large Co-operative Businesses’. Dit rapport van professor Johnston Birchall wordt beschouwd als de eerste uitgebreide onderzoeksstudie naar hoe coöperatieve ondernemingen wereldwijd functioneren als het gaat om governance. Speerpunt in het onderzoek zijn 60 van ‘s werelds grootste coöperaties uit verschillende landen en sectoren. Het gaat daarbij bijvoorbeeld om zowel consumenten-, werknemers- als producentencoöperaties. Primaire coöperaties maar ook diverse soorten coöperatieve samenwerkingsverbanden zijn in het onderzoek meegenomen. In de studie zijn enkele grote Nederlandse coöperaties vertegenwoordigd. Birchall onderscheidt vijf governancecategorieën die variëren van directe en indirecte ledeninvloed tot aandeelhouderschap. Daarbij kan bijvoorbeeld een ledenraad of een adviescommissie zonder bevoegdheden zijn ingesteld.
De rol van de ledenraad is niet universeel, en kan uiteenlopen van adviserend tot toezichthoudend. De publicatie beschrijft de theorie van coöperatieve governance en neemt in zes sectoren de bestuurlijke structuren van de grootste coöperaties onder de loep, de focus op ledenbelangen en eventuele governanceproblemen waar coöperaties mee te maken hebben gehad. Wat wordt nu na deze analyse gezien als goed bestuur? Het meest relevant is een goede balans tussen ledenvertegenwoordiging, de inzet van experts van buiten de achterban, en zeggenschap. Elke coöperatie heeft een unieke combinatie van deze factoren.
Gepubliceerd door Co-operatives UK, 2018, pdf-versie beschikbaar via www.uk.coop