Een democratisch stelsel moet evenwicht vinden tussen efficiëntie en legitimiteit. Efficiëntie gaat over hoe snel goede oplossingen gevonden kunnen worden en legitimiteit gaat over het draagvlak van de gekozen oplossingen. In het boek ‘Tegen Verkiezingen’ stelt David Van Reybrouck dat verkiezingen niet democratisch zijn. Gekozenen zijn geen goede afspiegeling van de bevolkingen eenmaal gekozen willen ze vooral graag carrière maken en luisteren ze meer naar hun partijtop dan naar hun kiezers. De huidige tijd met beeldvorming via (social) media versterkt dit effect.
Van Reybrouck betoogt dat het bestuur weer democratisch kan worden door burgers te loten voor de diverse volksvertegenwoordigingen. Zij vertegenwoordigen voor kortere duur het volk, krijgen daarvoor een redelijke vergoeding en keren na gedane burgerplicht terug naar het gewone leven. Ze rouleren dus. Gelote burgers overleggen uitgebreid met elkaar over te nemen beslissingen, en maken daarbij gebruik van deskundigen en van de mensen uit hun eigen omgeving. Ook stellen ze bijvoorbeeld ministers aan voor het uitvoerende werk. Op deze manier wil Van Reybrouck het algemeen belang weer centraal stellen en kunnen belangrijke voor de lange termijn noodzakelijke maatregelen gemakkelijker genomen worden.
Het idee van loting kan ook bij de coöperatie als democratische ondernemingsvorm interessant zijn om een brede dialoog over belangrijke thema’s te voeren en daarmee draagvlak te vergroten. Daarnaast zorgt het voor grotere betrokkenheid van leden die zich uit zichzelf niet zo snel voor bestuursfuncties kandidaat stellen.
Meer informatie: De Bezige Bij, 2013, ISBN: 9789023474593 www.debezigebij.nl