Volgens Eumedion-directeur Rients Abma wordt de vergrote assertiviteit van institutionele beleggers gevoed door hun kritischer achterban. Zo willen deelnemers in pensioenfondsen dat een fonds meer de tanden laat zien bij thema’s die ze belangrijk vinden, zoals topbeloningen. Ook op het vlak van duurzaamheid komen de grote beleggers daardoor in beweging. Het is goed te vernemen dat de institutionele beleggers kritischer worden. Voorzichtig komt de stem van degenen om wie het echt gaat zodoende ten gehore op het besluitvormend podium.
Ook coöperatieleden spelen een aandeelhoudersrol die voortvloeit uit één van de vier relaties die een lid met zijn coöperatie heeft: de financiële relatie. Uit dien hoofde zijn de leden geïnteresseerd in het financiële wel en wee van hun coöperatieve bedrijf. Naast de aandeelhoudersrol komen leden en coöperatie elkaar ook tegen in de transactierelatie: zij doen geregeld zaken met elkaar -wat voor een aandeelhouder in een beursgenoteerd bedrijf geen vanzelfsprekendheid is. Men kan aandelen Shell houden en toch bij BP tanken, bijvoorbeeld. Sterker nog binnen de coöperatie heb je niets te vertellen als je er geen zaken mee doet.
De derde relatie, die van de zeggenschap, is zodanig geregeld dat alleen direct betrokkenen (leden) het bepalend vermogen hebben. Gelukkig hebben die leden daarmee een directe stem in de Algemene Leden Vergadering (ALV) van hun coöperatie en kunnen zij onmiddellijk – dus niet middels institutionele beleggers bijvoorbeeld – hun mening geven en desgewenst hun stem laten horen.
De vierde relatie is die van het gezamenlijke doel dat leden en coöperatie hebben. Dat wil zeggen hun gezamenlijk streven dat uit de aard van de vier relaties breder is dan eendimensionale aandeelhouderswaarde. Het functioneren van de coöperatie wordt steeds afgemeten aan de langetermijndoelen die de leden zichzelf en hun coöperatie stellen. Lid wordt je immers niet voor de korte termijn. Het Financieele Dagblad berekende in 2017 voor de beursgenoteerde bedrijven in de AEX en de Midkap hoe lang de aandeelhouders hun stukken gemiddeld vasthouden. Bij een AEX-fonds worden aandelen gemiddeld 5,3 maanden na aankoop weer van de hand gedaan. In de Midkap ligt dat gemiddelde op 8,8 maanden. Assertiviteit komt daarmee vooral tot uiting in omloopsnelheid van aandelen, met alle effecten van dien.
Toch blijft aandeelhouderswaarde voor alle bedrijven een belangrijk streven. Ze zijn immers economische doelorganisaties, zo ook coöperaties. Echter aandeelhouderswaarde is slechts één aspect van lidwaarde. Niettemin mogen ook coöperaties hopen op assertieve leden die in het belang van het gezamenlijke bedrijf een kritische dialoog aangaan met de bestuurders.