Over De Nachtwacht: wat is de essentie van het groepsportret?
Zeker met jullie kennis van nu is het groepsportret een hoofdstuk op zich in de Westerse kunstgeschiedenis. We kenden al heel lang individuele portretten maar het groepsportret kenmerkt een typisch Nederlandse kracht: de samenwerking. De grootste uitdaging voor de schilders van een portretgroep was om dat groepsverband te doen spreken; duidelijk te maken dát en waarom de afgebeelden bij elkaar hoorden. De voorgestelden moeten én individueel verschillend kunnen zijn én elk een functie hebben in het geheel. Iets wat mijns inziens in moderne coöperaties nog regelmatig actueel is.
Is De Nachtwacht mislukt?
Dat is een interessante stelling die is geponeerd door Ernst van de Wetering als voorzitter van het Rembrandt Research Project. Ik ben het in zekere zin met hem eens. Inderdaad werd mijn schuttersstuk niet bijzonder gewaardeerd in vergelijking met die van andere schilders. Mag ik de filosofische vraag stellen:
