Lees verder
De scholen beginnen weer. Brugklassers maken kennis met wiskunde. Aanvankelijk is het wat ingewikkelder rekenen maar al snel is daar die vermaledijde X: een onbekende variabele die je in de rest van je schoolloopbaan blijft vergezellen. De complexiteit van het vak kan je behoorlijk kopzorgen opleveren. Maar je gelooft het zelf niet: binnen een paar jaar vliegen de cosinussen je om de oren en bereken je afgeleide functies van abstracties die je je niet eens kunt voorstellen.
Wilbert van den Bosch

Nederland bracht honderden uitmuntende wiskundigen voort. De meesten onbekend voor het publiek. Een enkeling bekender: de raadpensionaris Johan de Witt bijvoorbeeld en de huidige zorgbemiddelaar Alexander Rinnooy Kan. Hij is uitermate geschikt voor die rol want zijn favoriete wiskundige vraagstukken betreffen de complexiteitstheorie.

In coöperaties weten we ook alles van complexiteit. ‘Met kauwgom onder je klompen door het moeras’, noemde eens een collega het werken met een ledenvergadering. Maar de NCR 4A-strategie kijkt daar veel positiever naar! Zie het als een leuke opdracht om complexiteit in coöperaties constructief te maken. En zoals deze week bleek uit een publicatie in Nature ondersteunt de wiskunde onze strategie! Tenminste als ik één van de stokpaardjes van mijn wiskundeleraar mag toepassen: inversie. Simpel gezegd: als A-kwadraat plus B-kwadraat, C-kwadraat is, dan geldt ook het omgekeerde.

Amerikaanse wiskundigen publiceerden deze week vier strategieën om haatnetwerken als de Ku Klux Klan die zich online verspreiden, te bestrijden. Ze willen het kwaad uitroeien en kunnen wiskundig beredeneren hoe dat moet. Kern van hun betoog is wat ze noemen: het begrip dat het in overtuigingen gaat om een netwerk-van-netwerken-dynamiek.

‘Stel’, hoor ik weer mijn wiskundeleraar zeggen, stel je draait het om: hoe stimuleer je dan de goede X? En in het paradigma van X staat ‘coöperatie’.
De vier Amerikaanse axioma’s zouden dan zijn:
1. Stimuleer diverse kleine groepen leden die op de één of andere wijze bijdragen aan de coöperatie. Zij voeden de grote groep leden.
2. Zet zo nu en dan eens leden in het zonnetje. Het prijzen van willekeurig gekozen leden geeft glans aan hun omgeving en versterkt de binding met de coöperatie.
3. Vraag vrijwilligers (leden) om in contact te treden met groepen andere leden. Geef die vrijwilligers vooraf de argumenten die het coöperatieve voordeel benadrukken. Zij kunnen die in hun gesprekken gebruiken.
4. Voed de totale groep leden met coöperatieve opvattingen. Dit stimuleert bewustwording van wat soms zo vanzelfsprekend lijkt.
Op deze manier wordt complexiteit een uitdaging waar je plezier aan kunt beleven. Zes jaar wiskunde op de middelbare school. En pas decennia later zie ik het werkelijke nut er van in.